Jeśli chcesz dowiedzieć się czym są tłoczone płyty CD, jaka jest ich historia oraz jak powstają tłoczone nośniki cd z nadrukiem zapraszamy do lektury poniżej.
Płyta kompaktowa (Compact Disc, CD-ROM – Compact Disc – Read Only Memory), rzadziej fonodysk – dysk optyczny opracowany wspólnie przez koncerny Philips i Sony, opublikowany pod koniec lat 70. XX w. Zaprojektowany w celu nagrywania i przechowywania dźwięku, przy użyciu standardu CD-Audio. W porównaniu do istniejących wówczas nośników danych, dysk kompaktowy cechował się dużą pojemnością, niezawodnością oraz niską ceną.
Technologia tworzenia nośnika pozwala na klasyfikację:
- zwykła płyta CD – matryca odciśnięta i będąca negatywem
- płyta CD-R – płyta zawierająca ścieżki, umożliwia zapisywanie danych za pomocą lasera
- płyta CD-RW – płyta pozwalająca na zapis i wymazywanie danych do ok. 1000 razy
Płyta kompaktowa może służyć do zapisu muzyki, filmu (Video CD albo Super Video CD) lub danych – plików komputerowych. Płyty z danymi są zwykle zapisane z użyciem systemu plików ISO 9660 (wcześniej zwanym High Sierra). Format ten ogranicza nazwy plików do stylu MS-DOS-a (8+3). Joliet pozwala na dłuższe nazwy plików i zagłębienia w strukturze katalogów powyżej ośmiu poziomów. Rock Ridge tak jak Joliet wykorzystuje niezdefiniowane pola w standardzie ISO 9660, aby obsługiwać dłuższe nazwy i dodatkowo informacje typowo uniksowe (właściciel pliku, symboliczne dowiązania itp.)
W skład płyty CD-R wchodzą 4 warstwy:
- Poliwęglanowa warstwa nośna w postaci plastikowego krążka
- Warstwy odbijającej złotej lub aluminiowej
- Warstwy barwnika który ulega stopieniu w momencie zapisu
- Warstwy ochronnej z lakieru.
Technologia wytwarzania płyt CD
Premastering
Tu tworzy się prototyp płyty CD-RW, układ danych na matrycy, które zostaną następnie przeniesione na krążek i powielone.
Glasmastering
Dane wejściowe pobierane są z nośnika fizycznego np. płyty CD-R, DVD, taśm 8 mm, taśm DLT bądź bezpośrednio z cyfrowego obrazu płyty (DDP Image). Za pomocą specjalnego urządzenia tworzy się tzw. szklany wzorzec (glassmaster). Obecnie wykorzystywane są dwie technologie produkcji glassmasterów:
Starsza technologia dye-polimerowa, w której spiralna ścieżka danych jest fizycznie wypalana w warstwie polimeru. W tej technologii wykorzystywane są lasery gazowe. Wymiary takiego glassmastera:
- średnica 30 cm
- grubość 1 cm
Szklany dysk, po uprzednim pokryciu cienka warstwą dye-polimeru, zostaje umieszczony w laserze. Po skończonym wypalaniu danych, glassmaster wygrzany, a następnie pometalizowany.
Nowszą technologią jest technologia fotorezystywna, w której ścieżka danych jest naświetlana na materiale światłoczułym. Na powierzchnię szklanego dysku (o średnicy od 16 cm x 3 mm bądź 18 cm x 2 mm) nakładana jest emulsja czuła na światło, po czym specjalne urządzenie laserowo naświetla obraz spirali – wzdłuż niej będą znajdować się pity i landy. Spirala ma szerokość 1 mikrometra – dla porównania, średnica ludzkiego włosa ma około 12 mikrometrów. Emulsja w momencie wywoływania zostaje usunięta, szklany dysk jest trawiony, po czym uzyskuje się całkowity obraz spirali z zapisem danych. Po skończonym procesie wytrawiania, szklany dysk jest metalizowany. Dokładność tego procesu wpływa na późniejszą jakość płyty CD.
Proces galwaniczny
Pometalizowany glassmaster zakładany jest w specjalnym uchwycie na wannę galwaniczną. Po procesie trwającym około godziny otrzymuje się niklową matrycę „ojca” o grubości 0,3 mm, mogącego służyć już jako stempel produkcyjny. W produkcji wieloseryjnej, z „ojca” również przy pomocy odpowiedniego procesu galwanicznego (proces trwa około godziny), otrzymywana jest tzw. „matka”. Płyta matka posłuży do wykonania jej niklowej repliki, jest to swoisty stempel dzięki któremu tłoczy się płyty CD/DVD. Z jednego stempla (matrycy) można wytłoczyć od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy gotowych płyt.
Schemat tłoczenia płyt kompaktowych
Obecnie w produkcji płyt kompaktowych używa się poliwęglanu, materiał na płytę CD poddawany jest w pierwszej fazie osuszeniu w temperaturze 125 stopni Celsjusza.
Technologia używana do wyrobu tworzyw termoutwardzalnych jest stosowana do formowania krążka z rowkami.
Powstaje w ten sposób przezroczysty dysk, który jest studzony, a po wytłoczeniu na krążek nanosi się warstwę aluminiową metodą metalizacji. Cały proces odbywa się w próżni z użyciem argonu. Specjalny lakier ochronny pokrywa powierzchnię metalizowaną przy użyciu szybkoobrotowej maszyny, która równomiernie rozkłada lakier na powierzchni. Lampa ultrafioletowa doprowadza do utwardzenia rozłożonej warstwy lakieru.
W końcowym etapie specjalny układ optyczny kontroluje jakość płyty, określając jej przydatność i eliminując bezwartościowe wytwory.
Cały cykl powstawania płyty trwa od 3 do 5 sekund, a coraz doskonalsza technologia kontroli jakości zapewnia bezstratny proces produkcyjny.
Nadruki na CD
Warstwa odbijająca jest chroniona dodatkowo poprzez nadrukowanie projektu klienta techniką sitodruk, offset lub UV, która zabezpiecza górną część płyty przed uszkodzeniem oraz szerzy popularność naszych klientów. Nadruki które wykonujemy są pełno kolorowe oraz profesjonalnie wykonane dzięki czemu nadruki nie rozmazują się i są w zupełności odporne na promienie UV.
